همه‌ی ما دوست داریم فرزندانی داشته باشیم که بتوانند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند و روابط اجتماعی سالمی با اطرافیان خود داشته باشند.
این خواسته شاید مهمترین چیزی باشد که یک پدر و مادر برای پسر یا دختر خود دارد چرا که اجتماعی شدن کودک و نوجوان فواید بسیاری دارد.
اولین فایده‌اش اینکه موجب کاهش استرس می‌شود چون فردی که روابط خوبی دارد قطعا کمتر دچار چالش و تعارض می‌شود.
دومین فایده اینکه دیگران فرد اجتماعی را به راحتی می‌پذیرند و همین پذیرش لذت‌بخش‌ترین اتفاق دوران کودکی است.
سومین فایده اینکه فرایند دوست‌یابی و دوستی را تسهیل می‌کند و از این طریق شرایطی را برای تمرین تعارض فراهم می‌آورد.
چهارمین فایده اینکه قطعا احتمال موفقیت تحصیلی و شغلی بالا می‌رود چون فرایند آن در بستر اجتماع اتفاق می‌افتد.
پنجمین فایده اینکه همراهی با قوانین اجتماع شکل میگیرد و کودک هنجارهایی که در اجتماع هست را می‌پذیرد.
ششمین فایده هم اینکه حس تعلق داشتن به یک گروه یا جمع به وجود آمده و از این طریق مورد محبت و حمایت قرار می‌گیرند.
البته برای بروز این فواید قطعا به زمان نیاز هست و سالیان سال اتفاق آن به طول می‌کشد چون فرایند پیچیده و سخت و پر از سردرگمی است.
البته غیر از گذر زمان ما نیازمند انجام فعالیتهایی هستیم که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
۱.ما باید علایق و نیازهای کودکمان را دنبال کنیم تا اولین حلقه‌ی ارتباطی او با موفقیت شکل بگیرد.
اگر نتوانستیم در فضای خانه تجربه‌ی اول خوبی را رقم بزنیم قطعا فرزند ما دیدی منفی نسبت به رابطه پیدا خواهد کرد.
۲.یکی از رفتارهای مهم ما در اجتماعی شدن فرزندمان سوال پرسیدن است که باید در موقعیت مناسب جزئی از برنامه باشد.
بهتر است از پرسشهای کوتاه‌پاسخ استفاده نکنیم تا پسر و دختر ما به توضیح دادن عادت کنند و با بله و خیر مکالمه را به پایان نرسانند.
۳.برای بهبود مهارتهای اجتماعی و حل مسائل ارتباطی ما والدین میتوانیم از نمایش هم استفاده کنیم.
در طی این نمایش با وانمود کردن محیط واقعی به کودکمان طرز برخورد صحیح را آموزش می‌دهیم.
۴.وقت صحبت فرزندمان باید سراپا گوش باشیم و توجه کامل بکنیم تا گوش دادن فعال را یاد بگیرد.
چرا که این شنیدن فعالانه موجب درک احساسات می‌شود که از پایه‌های ارتباط‌سازی است.
۵.باید محدودیت‌های سنی و شخصیتی کودکمان را بپذیریم چون از یک طرف در هر سنی بچه‌ها تاحدی رشد اجتماعی پیدا می‌کنند و از طرف دیگر برونگرایی یا درونگرایی آنها نیز نقش مهمی دارد.
۶.به اشتراک گذاشتن چیزی که به فرزندمان تعلق دارد بسیار برای او سخت است ولی یکی از مهارتهای مورد نیاز او در رابطه با دیگران است.
برای تقویت این مهارت اجبار هیچ فایده‌ای نخواهد داشت و فقط در صورت انجام این کار میتوانیم تشویق کنیم تا شاید تکرار شود.
۷.داشتن فرصت همکاری در خانه و مدرسه یکی از فعالیتهای پر از ارتباط است که کار تیمی را به بچه‌ها می‌آموزد و با اجتماع واقعی آنها را آشنا می‌سازد.
پس میتوانیم برای بهبود روابط در پختن غذا،آبیاری گلها،شستن ظروف، تمیزکردن خانه و هر کاری که متناسب با سطح رشدی بچه‌هاست همکاری کنیم.
۸.بچه‌ها برای اجتماعی شدن باید فعالانه گوش بدهند و سعی کنند حرفهای طرف مقابل را بفهمند.
برای رسیدن به این هدف مهم داستان گویی و اینکه از بچه‌ها بخواهیم چیزی که شنیدند را تکرار کنند قطعا مفید خواهد بود.
۹.عضویت در سازمانهای مردم نهاد و شرکت در کلاسها و رفتن به باشگاه هم میتواند تمرینی باشد برای ورود به جامعه و ابراز وجود البته در صورت علاقمندی فرزند ما.
۱۰.همبازی شدن با کودک مخصوصا در بازیهایی که مستلزم ارتباط چشمی و گفتگو و بیان احساسات است.
این بازی کردن باعث خواهد شد مهارتهای اجتماعی پایه را با لذت و صمیمیت یاد بگیرد.
۱۱.در برنامه‌‌ریزی برای کودکمان باید با توجه به نیاز و علاقه‌ی او حتما کار تیمی گنجانده شود حالا این فعالیت میتواند یک اردو باشد یا یک کوهنوردی جمعی.
۱۲.برای اجتماعی شدن،کودک باید از قوانین اطاعت کند و ما میتوانیم با توضیح شفاف،کم کردن دستورات و تشویق پیروی به او در این زمینه کمک کنیم.
۱۳.از ملزومات در اجتماع بودن فرزندمان اینست که از یک طرف حریم شخصی خود را حفظ کند و از طرف دیگر به حریم شخصی دیگران احترام بگذارد.
این رفتارها در صورتی شکل میگیرد که هر کاری نسبت به او انجام می‌دهیم با اجازه‌ی خودش باشد و این انتظار را از او داشته باشیم که برای انجام برخی کارها حتما اجازه بگیرد.
۱۴.باید احوالپرسی از فرزندمان همیشه جزئی از گفتگوی ما باشد و به هر بهانه‌ای به احساسات او اهمیت بدهیم.
اگر این اتفاق افتاد،درک احساسات که پایه‌ی همدلی و ارتباط با دیگران است شکل خواهد گرفت.
۱۵.همنشینی با دیگران و به مهمانی رفتن فعالیتی است که نباید در تربیت اجتماعی بچه‌ها آن را فراموش کنیم چرا که تمرینی واقعی برای تعامل با دیگران و ابراز علاقه به آنهاست.
باید توجه کنیم که بچه‌ها هر چقدر که در تنهایی باشند ایجاد روابط مشکل‌تری خواهند داشت پس باید آنها را به شکلی ایمن کنار دیگران قرار بدهیم.
۱۶.نحوه برخورد درست با سوالات بچه‌ها هم در اجتماعی شدن آنها بسیار موثر است و هر چقدر بتوانیم با حوصله پاسخگو باشیم،بیشتر از فرایند ارتباط لذت خواهند برد.
۱۷.در اجتماع قطعا همه‌ی افراد خوب نیستند و ممکن است فرزند ما مورد آزار و اذیت قرار بگیرد که برای پیشگیری از این شرایط باید به فرزندمان بیاموزیم که بتواند از حق خود دفاع کند یا اینکه گزارش بدهد.
برای اینکه این اتفاق بیفتد باید فضای خانواده طوری باشد که انتقاد درست از بچه‌ها مورد پذیرش قرار گرفته و صمیمیتی وجود داشته باشد که فرزند ما پنهان‌کاری نکند.
۱۸.مثبت‌اندیش بودن از ویژگی‌های افراد اجتماعی است و برای شکل‌گیری آن در شخصیت کودک، والدین باید کمالگرایی را کنار گذاشته و اشتباهات فرزندشان را پذیرا باشند.
۱۹.بازی کردن از آن جهت که به طور همزمان نیازمند چندین مهارت اجتماعی مثل حل‌مسئله، همدلی،گوش‌دادن و … است شاید اساسی‌ترین راهکار برای تربیت اجتماعی بچه‌ها باشد.
۲۰.باید برنامه‌هایی برای افزایش عزت نفس در خانواده داشته باشیم چون کسی که خودش را باور ندارد در هر رابطه‌ای شکست میخورد.
دادن حق انتخاب به کودک و سپردن مسئولیت دو فعالیت کلیدی است که میتواند تقویت‌کننده عزت‌نفس باشد.
۲۱.بیان انتظارات و دستورالعمل به بچه‌ها قبل از اینکه وارد موقعیت‌های تعاملی بشوند میتواند میزان موفقیت آنها را در ارتباط‌گیری
افزایش دهد.
برای مثل بهتر اینست که قبل از رفتن به پارک به کودکمان توضیح دهیم که چطور میتواند همبازی پیدا کند و مراقب چه چیزهایی باید باشد.
۲۲.در ارتباط بیشتر از اینکه زبان ما سخن بگوید بدن ماست که پیامها را انتقال می‌دهد.
برای فهم این نکته توسط بچه‌ها بهترین کار اینست که ابتدا بدون هیچ اطواری برای آنها صحبت کنیم و بعد توضیحاتی ارائه بدهیم که بدون زبان بدن ارتباط چقدر محدودتر می‌شود.
۲۳.بهتر است هنگام درخواست از فرزندمان شرایطی را فراهم بیاوریم که خواستهی ما را به تنهایی انجام ندهند و از آنها بخواهیم مثلا با کمک خواهر،برادر یا دوستشان این کار را بکنند.
فایده‌‌ی این کار گروهی در اینست که علاوه بر انجام خواستهی ما،تمرینی هم برای ایجاد و استحکام روابط انجام میگیرد.
۲۴.هنگام تماشای تلویزیون مهمترین کاری که برای تقویت روابط می‌شود انجام داد اینست که از فرزندمان احساسات شخصیتها را بپرسیم که نسبت به حسی که دیگران دارند حساس‌تر بشوند.
۲۵.رعایت نوبت از مهارت‌هایی است که کودک و نوجوان در رابطه با دیگران بسیار به آن نیاز دارند و می‌شود با ایستادن در صف نانوایی و وسایل بازی آن را تقویت کرد.
۲۶.استفاده از عروسکها برای ایجاد یک موقعیت اجتماعی هم روشی است که میتوانیم با آن فرآیندهای تعاملی مثل دوست‌یابی را
آموزش بدهیم.
۲۷.صحبت کردن شاید پایه‌ی تمام ارتباطات باشد و مهمترین وسیله برای ایجاد رابطه که می‌شود با تصویر‌خوانی و خاطره‌گویی آن را بهبود بخشید.
۲۸.در جامعه کودک ما همواره یا نیازی را رفع می‌کند یا به دنبال رفع نیازش خواهد بود پس باید در کمک کردن و کمک خواستن قوی عمل کند.
برای تقویت این مهارت باید در فضای خانواده درخواست‌های فرزندمان و انتظاراتی که ما از آنها داریم جدی گرفته شود و برای آن جایگاه
قائل شویم.
۲۹.فرزند ما در زندگی خود قطعا با پیشنهادهای آزاردهنده‌ای مواجه خواهد شد که باید در مقابلش محکم نه بگوید.
برای تقویت این نه گفتن باید برای احساسات کودک ارزش قائل شویم و او را مجبور به انجام کاری نکنیم.
۳۰.حل مسائل و چالشها از فعالیتهایی است که در زندگی اجتماعی کوچک و بزرگ بسیار کاربرد دارد.
برای پیداکردن قدرت حل مسئله باید به کودک و نوجوان اجازه‌ی در چالش قرار گرفتن را بدهیم و با دلسوزی به جای آنها کار نکنیم.
